De rust is weer een beetje neergedaald rond het interview van Jolande van der Graaf met de overlevende van de vliegramp, Ruben. Afgelopen vrijdag was er veel aandacht in de media. Na de oproep van Prem Radhakishun in De Wereld Draait Door aan Sjuul Paradijs om op te stappen heb ik een poll op mijn website gezet. Bezoekers van mijn website konden stemmen of Sjuul Paradijs moet aftreden als hoofdredacteur van De Telegraaf. Er waren 23 stemmers, 83% wil dat hij vertrekt en 17% wil dat er eerst een intern onderzoek komt. Dit is natuurlijk geen wetenschappelijk onderbouwde enquête. Het geeft alleen wel een gevoel weer hoe men denkt over de handelswijze van de hoofdredactie. Hoe geloofwaardig is Sjuul Paradijs nog?
Ik denk dat de hoofdredactie toch wel geschrokken is van de reacties op het interview. Het verweer van de hoofdredactie was erg slap en ze zijn daarna weer verder gegaan met de orde van de dag. En dat is vreemd. Sjuul Paradijs schoof vorig jaar aan bij allerlei talkshows. Daar kon hij zijn ongenoegen kenbaar maken over de bejegening van Jolande van der Graaf door de AIVD en Justitie. Zijn eigen krant spendeerde, terecht, paginagrote artikelen aan deze zaak. Nu wilde hij niet verschijnen in De Wereld Draait Door en Pauw & Witteman. Hij verkoos de luwte en bleef het bij een slappe verklaring die zaterdagmorgen ook in de gedrukte versie van De Telegraaf stond. Hoe stevig kan Sjuul Paradijs nog discussies aangaan in de toekomst? Bij mij blijft het beeld hangen van iemand die angstig de luwte opzoekt als het lastig wordt.
In Pauw & Witteman was Jan Dijkgraaf te gast. De hoofdredacteur stond zelf in het nieuws met het verschijnen van een politiek roddelblad. In dit roddelblad staat een weergave van de inhoud van de vuilniszakken van Femke Halsema en Alexander Pechtold. De vertrekkende hoofdredacteur van HP/De Tijd verdedigde het plaatsen van het interview. In mijn ogen was het verweer gênant. Jan had niet alleen een ongelukkige woordkeuze maar was ook van mening dat het aan de rechter is of publicatie van een artikel te ver gaat. De hoofdredactie hoeft in zijn ogen dus geen eigen normen te hanteren wat wel en niet gepubliceerd wordt.
Het zelfreinigende vermogen van de media is erg laag. Dat zag je ook in de commentaren van de verschillende hoofdredacties. Want niet alleen De Telegraaf is ver gegaan in het schenden van privacy, ook andere media zochten de randen op. Daarbij ging het om het noemen van de volledige naam en het tonen van de foto's van Ruben. De meeste redacties gaven aan dat zij dit pas doen als andere het ook doen en het dus algemeen is geworden. Dit is niet geheel naar waarheid. Sommige media noemen inmiddels namen van verdachten en plaatsen foto's van hen zonder het bekende balkje. Andere media houden zich gelukkig nog wel aan die code. Maar stel dat dit de standaard wordt, dan bepalen hoofdredacteuren zoals Sjuul Paradijs en Jan Dijkgraaf de norm. Dan wordt het dus normaal dat slachtoffers van een ramp zo worden bejegend en dat iedere journalist bij u thuis in het huisvuil mag gaan zoeken in uw privéleven.
De hele kwestie is slecht voor het imago van de media. Ook in dit geval richt de aandacht zich op een kleine groep binnen de branche. Terwijl er zoveel bekwame hoofdredacteuren en journalisten zijn die er wel goed mee omgaan. Daarom is het ook belangrijk dat het zelfreinigende vermogen binnen de journalistiek verbeterd wordt waardoor de goede niet onder de kwade hoeven te lijden.
Ondertussen heeft Ruben andere dingen aan zijn hoofd. Hoe zal dit kind omgaan met zijn trauma's? Ooggetuige en slachtoffer zijn van een dergelijk ramp, je ouders en broer verliezen en tot in de lengte van jaren achtervolgd worden door de media die jouw verhaal wil horen. Ik wens hem en zijn familie veel sterkte en ik hoop dat de media hem met rust laten.
Uitzending De Wereld Draait Door (vrijdag 14 mei)